Kasteel Hackfort : Wandelen in WichmondIn de Hackfortsche beek is een stuw gemaakt om de hoogte van de waterstand te kunnen regelen. De wandelroute loopt een stukje door kleinschalig Achterhoeks coulisselandschap, met kleine percelen afgewisseld met schattige boerderijtjes. In een weiland aan de Boshuisweg is geprobeerd om de flora en fauna van natte weilanden weer terug te krijgen. Er is een uniek natuurgebiedje ontstaan. Rondom kasteel Hackfort zijn verschilllende kleinschalige landbouwpercelen en boerderijtjes te vinden. Volg het paadje tussen de korenvelden vol bloemen door en geniet tijdens de wandeling van de prachtige doorzichtjes. Loop door de tuin van Kasteel Hackfort. Hier zijn veel bijzondere stinsenplanten te vinden en in het voorjaar bloeit de hele bosbodem. De bossen rondom kasteel Hackfort staan in het voorjaar vol met bloeiende stinsenplanten. Ook de rest van het jaar zijn er lelietjes der dalen en salomonszegels te vinden.Bekijk meer informatie over deze wandelroute via het webwandelroute, wandeling, wandelen, 1. Parkeerplaats Ludgerusgebouw, 2. Gemengd loofbos, 3. Gemengd loofbos, 3. Doorzicht, 4. Stuw in de Hackfortse Beek, 5. Stuw in de Hackfortse Beek, 5. Boerderij, 6. Beukenlanen, 7. Beukenlanen, 7. Uitzicht over de velden, 8. Knooppunt, 9. Knooppunt, 9. Terras 't Boshuis, 10. Groententuin, 11. Boeren Golf, 12. Vochtige graslanden, 13. Picknickbank, 14. Stroken bos, 15. Stroken bos, 15. Eikenlaan langs de weg, 16. Paadje langs het koren, 17. Paadje langs het koren, 17. Zicht op 't Hofhuis, 18. Adelaarsvarens, 19. Bankje bij het Korenveld, 20. Bankje bij het Korenveld, 20. Laantje met Eiken, 21. Laantje met Eiken, 21. Lange bank, 22. Zijaanzicht kasteel, 23. Aronskelken, 24. Bruggetje, 25. Watermolen Hackfort, 26. Watermolen Hackfort, 26. Stinsenplanten, 27. Geriefhout op het landgoed, 28. Geriefhout op het landgoed, 28. Dorsmolenhuisje, 29. Dorsmolenhuisje, 29. Bank voor Jort, 30. Rood-bont ijsselvee, 31. Rood-bont ijsselvee, 31. De Rietberg, 32. Bloemborder, 33. Kikkerpoel, 34. Groeisnelheid van de mais, 35. Uitzicht over de akker, 36. Heggenlandschap, 37. Stuw, 38. Populieren, 39. Bosranden langs de akker, 40. Gemengd loofbos, 41. Gemengd loofbos, 41. Parkeerplaats LudgerusgebouwParkeerplaats LudgerusgebouwAan het eind van een beukenlaan ligt de parkeerplaats van het Ludgerusgebouw, startpunt voor vele wandelingen. Zo'n beukenlaantje geeft een landgoed zoals dat te vinden is rondom Kasteel Hackfort een statig aanzien.Gemengd loofbosRond dit knooppunt staat een bos van verschillende soorten loofbomen. Loofbomen zijn bomen die hun blad in de winter verliezen. Rondom het knooppunt groeien verschillende soorten loofbomen door elkaar heen; een gemengd loofbos dus. In een gemengd loofbos vind je een grote diversiteit aan zangvogeltjes die vooral van maart tot mei zingen.DoorzichtHet Achterhoekse coulisselandschap kenmerkt zich door vele verrassende doorzichten. Langs het pad staan verschillende hazelaars. Op dit punt heb je een fraai doorzicht tussen de hazelaars door op een landbouwperceel met daarop een boerderijtje.Stuw in de Hackfortse BeekOm de waterhoogte in de Hackfortse Beek en daarmee de grondwaterstand voor de omliggende landbouwpercelen te regelen is deze stuw in de Hackfortse Beek gebouwd. Naast de stuw vind je langs het schouwpad een weiland voor schapen. Zij houden het gras langs de oevers van de beek kort. In het water achter de stuw groeien waterlelies. In de zomer bloeien deze planten met prachtige witte bloemen.BoerderijAan de rand van de velden en het bos ligt deze boerderij. Een van de vele verrassingen bij een wandeling door het Achterhoekse coulisselandschap.BeukenlanenMet het behoud van deze beukenlaan probeert Natuurmomenten het aangezicht van landgoed Hackfort te behouden.Uitzicht over de veldenVanaf deze hoek heb je een goed uitzicht over het landbouw perceel. Het hele weiland is omsloten door het groen. Je kunt goed zien dat alle coulissen behouden zijn. Het perceel heeft een natuurlijke vorm, geen rechtgetrokken zijkanten. KnooppuntOp dit knooppunt takt een wandelroute langs de rand van het weiland af. Knooppunten zijn in de software van dit wandelproject nodig om routestukken aan elkaar te kunnen zetten. Op die manier kun je met onze routeplanner verschillende eigen routes plannen. Op dit punt is te zien dat ook hier de landbouwpercelen helemaal voorzien zijn van een groene zoom/coulisse eromheen.Terras 't BoshuisCamping 't Boshuis is voorzien van een terras dat 's zomers ook open is voor wandelaars. Ben je tijdens de wandeling toe aan een kopje koffie of een andere versnapering, dan is dit een goed moment om hier even pauze te houden.GroententuinAan de rand van het veld vind je een groententuin met een boomgaard. 's Zomers groeien er ook snijbloemen in.Boeren GolfOp het veld staan ook de nodige attributen voor het spelen van Boeren Golf. Bij Boeren Golf moet je met een klomp aan een bezemsteel een voetbal door verschillende hindernissen heen in emmers slaan. Een soort van midgetgolf dus, maar dan in een weiland. De boeren golfbaan gaat op dit terrein kennelijk uitstekend samen met het hooien van het lang geworden gras en de natuurontwikkeling die er plaatsvindt.Vochtige graslandenVochtige graslanden in het weiland. Door de ruilverkaveling en bijbehorende drainage plannen, zijn vele stukken nat grasland in de afgelopen 70 jaar verdwenen. Ook soorten die zich thuisvoelen in deze natte gebieden zoals kikkers en padden zijn afgenomen. Hetzelfde geldt voor ooievaar en zilverreigers die kikker en padden eten. Hier is dit verval een halt toegeroepen. In het natte deel van het weiland hebben kikkers en padden weer een leefgebied. Maar ook andere watervogels zoals het waterhoentje voelen er zich thuis. Wie weet groeien hier eens weer wilde orchideeen en andere bloemen die thuishoren in vochtige graslanden. Door het weiland alleen te maaien en niet te bemesten zouden soorten die groeien in de arme blauw graslanden op deze plek weer een kans kunnen krijgen.PicknickbankAls je moe bent van het wandelen en even wil uitrusten staat hier een picknickbank. Je zou er ook je lunchpakket op kunnen eten. Vanaf de picknickbank heb je uitzicht over een nieuw aangelegd stuk nat grasland. Stroken bosOm de wildstand op het landgoed op peil te houden werden er tussen de weilanden stroken bos aangelegd. Deze stroken bos vormen een ideale schuilplaats voor reeen, fazanten en ander wild. Koeien hebben op deze manier een schaduwplek in hete zomers.Eikenlaan langs de wegDeze eikenlaan langs de verbindingsweg, sluit landgoed Hackfort af van de omgeving. Kenmerk van het coulisselandschap is dat er bomen langs de wegen en tussen de percelen staan. Ze geven het landgoed een statige aanblik.Paadje langs het korenTot 1950 kon je vaak wandelen tussen de korenvelden. Nu met de veranderende landbouwmethoden is dat een zeldzaamheid. Om wandelaars te laten genieten van landgoed Hackfort met de omliggende landerijen heeft Natuurmonumenten verschillende paadjes langs en door het korenveld aangelegd om dit historische gevoel zelf te kunnen ervaren.Zicht op 't HofhuisBij een landgoed als Hackfort hoorden vaak vele boerderijen. De gronden moesten bewerkt worden door pachters die zorgden voor inkomsten voor de kasteelheer. Op deze plek zie je boerderij ''t Hofhuis' liggen, die ook tot het landgoed behoorde. Geniet van dit mooie uitzicht over het korenveld.AdelaarsvarensAdelaarsvarens zoals hier naast het pad staan, geven aan dat dit een oud bosgebied is. De adelaarsvaren maakt een netwerk van wortelstokken. Een gesloten dek van deze wortelstokken betekent dus dat de grond ongeroerd is. Dat wil zeggen dat dit gebied al een lange tijd bos is geweest en dat de grond met rust gelaten is. Bankje bij het KorenveldVanaf dit bankje heb je in de zomer een prachtig uitzicht over het korenveld vol met klaprozen en bloeiende korenbloemen. Rechts kun je de achterkant van Kasteel Hackfort zien liggen. Links over het koren heen zie je boerderij 'Het Hofhuis' liggen, een van de boerderijen die vroeger tot het landgoed behoorde.Laantje met EikenEen laantje met eiken scheidt de tuin van de landbouwpercelen die rondom Kasteel Hackfort liggen. Opvallend is dat dit laantje krom loopt, een kenmerk van de tuinaanleg in de Engelse landschapsstijl. Op deze manier kun je aan het begin van het laantje het einde niet zien. Daardoor beleef je de ruimte groter. In het late voorjaar heeft de eikenlaan frisse groene blaadjes. In de zomer zorgen de bomen voor verkoeling. In het najaar kleurt de laan prachtig bruin. De blaadjes vallen van de bomen.Lange bankDeze lange bank is waarschijnlijk geschonken ter gelegenheid van een huwelijk. De bank heeft nu uitzicht op een open stuk terrein van het park rondom Kasteel Hackfort, begroeid met wild grasland.Zijaanzicht kasteelVanaf dit punt heb je een aardig beeld van de uitbreidingen van Kasteel Hackfort, die door de jaren heen door de bewoners zijn uitgevoerd. Het middendeel van deze zijgevel behoort met het centrale deel van het kasteel tot het oudste gedeelte van het gebouw. AronskelkenHet bos rondom Kasteel Hackfort staat in het voorjaar vol met bloeiende stinsenplanten. Hier staan Aronskelken (Arum orientale) vlak naast het pad. In het voorjaar bloeit deze plant met groenachtige onopvallende bloemen, die door vliegen bestoven worden. Een laagje olie op de bloembladen zorgt ervoor dat insecten die op de geur van de bloemen afkomen, gevangen worden in de bloem. Na de bloei vormt deze plant groene trossen bessen die in de herfst geel-oranje kleuren. De trossen met oranje bessen op stelen tussen het gele blad zijn in het najaar erg opvallend. Pas op: de bessen zijn erg giftig. De naam Aronskelk is afkomstig uit het verhaal dat de bloem uit de staf van de Bijbelse figuur Aaron is ontsproten.BruggetjeOver de beek ligt verscholen tussen het groen een bruggetje dat Kasteel Hackfort verbindt met het omliggende bos. Dergelijke constructies waren onderdeel van de tuinaanleg rondom het kasteel.Watermolen HackfortDe watermolen bij Kasteel Hackfort is iedere zaterdag open voor het publiek. Vrijwilligers laten zien hoe in de molen tussen de molenstenen graankorrels tot meel vermalen wordt. Soms wordt de waterkracht van de molen gebruikt om de houtzaag aan te drijven. Dan zaagt de molen boomstammen. De molen stamt van rond 1700 en is in 1998 volledig gerestaureerd; ook is ervoor gezorgd dat er weer voldoende hoogteverschil in het waterpeil van de beek is, zodat de molen weer kan draaien op waterkracht.StinsenplantenIn het voorjaar, nog voordat er blad aan de bomen verschijnt, staat de bodem van het bos rondom Kasteel Hackfort vol met bloeiende kruiden (stinzenplanten) zoals: bosanemonen en speenkruid. Iets later in het jaar bloeien de lelietjes der dalen en salomonszegels met kleine witte bloempjes hier. Later in het najaar zijn de kleine zwarte en groene bessen van deze planten rijp. Stinse is een oud Nederlands woord voor burcht of kasteel, hieraan danken deze planten hun naam omdat ze aan parken en landgoederen gebonden zijn. De stinsenplanten zijn dus het hele jaar aanwezig.Geriefhout op het landgoedVoor het bouwen huizen, het maken van meubilair en voor gebruiksvoorwerpen was veel goed timmerhout nodig. Daarvoor diende een deel van het aangelegde park rondom het hoofdhuis. Ook werd het kasteel verwarmd met houtblokken en hiervoor was veel hout nodig. De bossen die je ziet hadden dus meerdere functies.DorsmolenhuisjeAan de rand van de parkeerplaats van Kasteel Hackfort staat een klein gebouwtje dat de naam Dorsmolenhuisje draagt. In het gebouwtje staat een historische dorsmolen opgesteld. Een dorsmolen scheidt de graankorrels van de aren. Tegenwoordig dorst een combine het graan direct op het land; in het dorsmolenhuisje kun je zien hoe dat vroeger ging. Het dorsmolenhuisje is zaterdags geopend. De volgende stap, het malen van graankorrels tot meel om brood van de bakken kun je zien in de watermolen van Hackfort een eindje verderop.Bank voor JortNaast het pad staat een opvallende bank. 'Bank voor Jort' staat op het bordje te lezen. Wie even verder leest op het bordje aan de zijkant, merkt dat de ontstaansgeschiedenis van deze bank niet zo gelukkig is en dat de bank neergezet is ter nagedachtenis aan Jort. Vanaf de bank heb je wel een mooi uitzicht over de landerijen rondom Kasteel Hackfort en kun je in gedachten even bij de familie van Jort zijn.Rood-bont ijsselveeVanaf dit punt heb je een mooi uitzicht over de weilanden rondom Kasteel Hackfort. Ze zijn allemaal omsloten door een coulisse van groen. Als je geluk hebt, loopt er rood-bont ijsselvee in de weilanden. Deze rood-wit gevlekte koeien zijn een apart ras en waren kenmerkend voor de IJsseldelta. Zwart-witte koeien kwamen in deze steek tot 1950 bijna niet voor.De RietbergWie moe is geworden van het wandelen of zin heeft aan een versnapering is bij terras en rustplaats, de Rietberg, aan het juiste adres. De prijzen van de artikelen staan op een lijstje en het bedrag kan voldaan worden in een kluisje. Wij bevelen het boerderij-ijs bijzonder aan.BloemborderDeze prachtige boerderij in de achtertuin van Kasteel Hackfort heeft een prachtige tuin rondom het huis. De borders zijn opgebouwd uit vaste planten met groepen van verschillende hoogte en kleur. Doordat de bloemen op verschillende tijden bloeien heeft de tuin het hele jaar door een kleurrijk aanzien. Vroeger had bijna elke boerderij zo'n mooie siertuin; de stekken van de vaste planten werden door de dames onderling geruild. KikkerpoelDe ooievaar en de zilverreiger waren in de laatste 50 jaar bijna volledig uit het landschap verdwenen. Sinds de ruilverkavelingen zijn veel (drink-)poelen (voor het vee) in het landschap verdwenen. De vogels maken nu weer een opmars, dat komt doordat hun voedselbronnen op veel plaatsen weer hersteld zijn door het aanleggen van speciale kikkerpoelen. Het stilstaande water van zo'n poel warmt in het voorjaar snel op en is een prima leefgebied voor de kikkers. Die hun hun beurt weer gegeten worden door de ooievaar en de zilverreiger. Sinds een jaar of twintig zijn deze soorten weer bezig aan een opmars en zijn ze vaker te zien in het Nederlandse landschap.Groeisnelheid van de maisAls je hier op de juiste tijd van het jaar bent, kun je zien dat de groeisnelheid en uiteindelijke grootte van de mais beinvloed wordt door de schaduwen van de bomen. Aan de rand waar de bomen staan groeit de mais minder hard en wordt het uiteindelijk minder hoog. Mais is namelijk een warmte minnende plant en in de schaduw is de bodem enkele graden kouder. Het coulisselandschap is dus niet het meest economisch gunstige landschap voor de opbrengst van de landbouwgewassen.Uitzicht over de akkerVanaf het bankje in de bosrand heb je een groot deel van het jaar een prachtig uitzicht over de akkers richting een boerderij. Tussen de landbouwpercelen zijn nog steeds coulissen van eiken aanwezig. Deze eikenlanen verdelen het weidse agrarische landschap in knusse ruimten en geven zo af en toe spannende doorzichten op de omgeving. Dit historische landschap is gespaard gebleven bij de ruilverkaveling in het midden van de twintigste eeuw.HeggenlandschapOp deze plaats is een aantal jaren geleden tussen de landbouwpercelen een heg aangeplant. Er groeien struiken in als sleedoorn, meidoorn, Gelderse roos en wilde roos. Ook groeit er heggerank doorheen met kleine witte boempjes in het voorjaar en giftige rode besjes in het najaar. In de heg vinden verschillende soorten vogels een beschutte broedplaats. Ook lopen er allerlei spinnetjes en andere insecten door de heg, die weer het voedsel vormen voor dezelfde vogels als die in de heg broeden.StuwHet water in de Baakse beek wordt op diverse plaatsen gestuwd. Zo blijft de waterstand het hele jaar door op min of meer hetzelfde voldoende hoge pijl en is het land het hele jaar door voldoende nat voor de landbouw.PopulierenLangs het pad staat een populier. Populieren zijn beroemd omdat ze ratelen in de wind. Dit komt doordat de blaadjes vast aan de boom zitten met een plat steeltje dat gemakkelijk heen en weer beweegt. Op de grond of aan de boom kun je deze blaadjes vinden en het steeltje zelf bekijken.Bosranden langs de akkerDe bosranden langs deze akker zijn gevuld met een rijk scala aan planten. Zo vind je er bramen, frambozen en andere soorten die je veel aantreft langs de rand van akkers. Maar ook vind je hier hop, kamperfoelie, wikke en andere opmerkelijke planten.Gemengd loofbosRond dit knooppunt staat een bos van verschillende soorten loofbomen. Loofbomen zijn bomen die hun blad in de winter verliezen. Rondom het knooppunt groeien verschillende soorten loofbomen door elkaar heen; een gemengd loofbos dus. In een gemengd loofbos vind je een grote diversiteit aan zangvogeltjes die vooral van maart tot mei zingen.Parkeerplaats LudgerusgebouwAan het eind van een beukenlaan ligt de parkeerplaats van het Ludgerusgebouw, startpunt voor vele wandelingen. Zo'n beukenlaantje geeft een landgoed zoals dat te vinden is rondom Kasteel Hackfort een statig aanzien.Routetraject 11